Jailbreak nedir? Ne işe yarar

Jailbreak nedir?

Sizin de bildiğiniz gibi Apple, iOS’in stabil çalışan ve dış saldırılara mümkün olduğunca kapalı bir sistem olmasını istiyor. Bu sayede hem her seviyeden kullanıcının kullanabileceği bir işletim sistemi geliştiriyor hem de bu işletim sistemi mümkün olduğunca sorunsuz çalışıyor. Ancak bunu sağlamak için Appleişletim sistemini kapalı kapılar ardında tutuyor yani bir nevi hapis tutuyor diyebiliriz. Bu yüzden iOS‘i özgürleştirip, daha fazla erişim sağlamak için yapılan bu işleme “Jailbreak” adı verilmiş.

Jailbreak işlemi gerçekleştirilmemiş bir Applecihazına App Store‘da yer almayan yaniApple‘ın onay vermediği bir uygulamayı yüklemek mümkün değildir. Ya da jailbreak yapılmamış bir cihazın sistem dosyalarınaerişmeniz mümkün değildir. O yüzden temel olarak jailbreak işleminin işletim sistemine “root” erişimi sağlamak için kullanılan bir yöntem olduğunu söyleyebiliriz.

Peki ne değildir?

Jailbreak işlemini gerçekleştirmeyen bir kullanıcıya “Bu işlem nedir?” sorusunu sorduğunuz zaman genelde alacağınız ilk cevaplar “Şu paralı uygulamaları bedava yükleyen şey değil mi?” ya da “Cydia, Installous falan işte” tarzı cevaplar olacaktır. Peki gerçekte durum böyle mi ?

Öncelikle jailbreak paralı uygulamaları ücretsiz olarak yüklemek için mi hazırlanmıştır sorusuna yanıt verelim. Hayır. Hayır, çünkü jailbreak işlemi uygulamaları ücretsiz olarak yüklemek için hazırlanmış bir çözüm değildir. Instaollus, iPASTORE, AppAddict, Zeusmos tarzı uygulamalar bu işlemi gerçekleştirmek için jailbreak işleminden faydalanarak hazırlanmıştır ancak jailbreak korsan yazılımdan ibaret değildir.Hatta jailbreak hazırlayan birçok geliştirici korsan yazılıma karşıdır ve bunu da her fırsatta dile getirirler.

“Peki jailbreak Cydia mıdır?” diyecek olursanız bu sorunun da cevabı hayır çünkü Cydia bu işlem sonrası mobil cihazınıza yüklenen bir uygulama mağazasıdır diyebiliriz. Jay Freeman‘ın geliştirdiği aynen App Store‘a benzer bir yapıda olan bu uygulamada Apple‘ın onayına sunulmamış birçok program, eklenti, tema ve benzeri içerik bulunur. Bu mağazadaki içeriğin büyük bir bölümü ücretsiz olmakla beraber ücretli olarak da birçok uygulama, eklenti ve tema da bulunur. Bu yüzden jailbreak işleminin bedavacılık ya da korsanlık demek olmadığını söyleyebiliriz.



Jailbreak neler sunar?

Bu işlemin sağladığı sistem erişimi sayesinde iOS üzerinde birçok ekleme ve düzenleme yapmak mümkündür. Bunların arasında en basit operatör adı yazan bölüme istediğinizi yazabilmekten tutun, cihazınızın Bluetooth’unu aktif olarak kullanmaya kadarbirçok işlem yer alıyor.

Cydia‘da bu noktada bize yardımcı oluyor. Bu işlemleri gerçekleştirmek için gerekli uygulama ve tweak denilen eklentileri Cydiaüzerinden indirip cihazınıza kuruyorsunuz. Ayrıca Cydia‘da yer alan bu uygulamaları Apple‘ın da takip ettiğini söyleyebiliriz çünkü daha önce birçok kez Apple’ın jailbreak ile gerçekleştirilmiş işlemleri daha sonra iOS’e eklediğini gördük. Buna en son örnek olarak 3G/LTE bağlantısı üzerinden Face Timekonuşması yapılmasını verebiliriz.



Hatırlarsanız iPhone 4 ile hayatımıza giren Face Time ilk etapta sadece Wi-Fi bağlantısı üzerinden kullanılıyordu ancak serbest geliştiriciler bunun önüne geçip 3G bağlantısı ile Face Time yapmayı mümkün hale getirdiler ve Apple da daha sonra bunu kendisi işletim sistemine ekledi. Burada bir yanlış anlaşılma olmasın diye şunu da ekleyelim bu örneği vermemizdeki sebep Apple‘ın teknik anlamda yetersiz olduğu için Cydia‘yı takip ettiği gibi anlaşılmasın sadece Cydia‘da yer alan yenilik ve düzenlemeleri takip edip bunları kendinin de geliştirdiğini göstermek için bu örneği sizlere sunduk.

Dezavantajları neler?

Şimdi de biraz bu işlemin dezavantajlarındanbahsedelim. Sizin de tahmin edebileceğiniz gibi bu kadar özgür bir sistem tamamen mükemmel olamıyor bu yüzden de bazı sorunlar ortaya çıkıyor.

İlk olarak tabi ki Apple‘ın jailbreak yanlısı olmamasının sebebi olan stabilite ve güvenlik sorunu yer alıyor. Bu işlem ile sisteminizi açık hale getirdiğiniz için dış saldırılara daha açık oluyorsunuz ve kötü niyetli yazılımlardan etkilenme ihtimaliniz artıyor. Ayrıca bu işlem ile yüklediğiniz yazılımlardan arka planda sürekli çalışması gerekenlerin işlemci ve RAM tüketiminiarttırdığı için cihazınızın pil ömrünü de etkileyeceğini belirtelim.