Psikoloji sözlüğü

A
Abreaksiyon (Boşalım) : Acı veren bir deneyimi anımsamanın ardından gelen duygusal boşalım.

Absurdite (Anlamsız Düşünme) : Düşünce akışının bozulması ile tutarsız düşüncelerin ve buna bağlı olarak konuşma, jest ve mimiklerin sürdürülmesi.

Abuli (İstenç Kaybı) : Eyleme geçme ve düşünme dürtüsünde azalma, eylemin sonuçlarına karşı kayıtsızlık; nörolojik kusurla ilişkili olabilir.

Abuse : Alkolü kötüye kullanma

Açık (Free Floating) Anksiyete : Herhangi bir düşünceyle bağlantılı olmayan yaygın, odaklanmamış korku.

Adiadokokinezi : Sıralı, dönüşümlü hareketleri hızla yapamama.

Adolesan : Delikanlılık dönemi.

Adoption : Evlat edinme.

Aerofaji : Konversif tepki olarak hava yutma.

Afazi : Anlamanın korunduğu ancak konuşma yetisini ileri derecede bozan bir bilişsel bozukluğun neden olduğu konuşma bozukluğudur.

Afrodizyak : Mesir macunu, kapsaik gibi cinsel arzuyu uyandırmak ve artırmak için kullanılan maddelerdir.

Afoni : Ses kısılması.

Agorafobi : Açık alanlarda veya yardım alamayacağı yerlerde olma korkusu.

Agnozi : Eşyayı tanıyamama.

Agrafi : Yazı yazamama.

Agresyon : Sözel ve fiziksel olabilen zor kullanan, hedefe yönelik eylem. Öfke, hiddet veya düşmanlık duygularının motor karşılığıdır.

Ailurofobi : Kedi korkusu.

Ajitasyon : Motor huzursuzlukla bağlantılı yoğun kaygı.

Akalkuli : Hesap yapamama.

Akatizi : İlaçlara ikincil olarak kaslarda öznel olarak duyumsanan gerginlik, yerinde duramama, adımlama hareketleridir. Tekrar tekrar oturup kalkmaya neden olabilir. Yanlışlıkla psikotik ajitasyon sanılabilir.

Akrofobi : Yüksek yerlerde bulunmaktan duyulan korku.

Alacakaranlık Durumu : Bilinçte varsanılarla giden bozulma.

Aleksi : Önceden kazanılmış olan okuma becerisinin kaybı; yazılanları anlayamama ; görme keskinliğinin bozulmasıyla açıklanamaz.

Aleksimiti : Kişinin duygularını veya duygudurumunu tanımlama veya farkına varma güçlüğü.

Algofobi : Acı çekme korkusu.

Algolagni : Acı verme veya acı duymayla ilişkili her tür cinsel davranış.

Ambivalans ( İki Değerlilik ) : Aynı anda aynı kişideki bir şeylere karşı iki zıt dürtünün eş zamanlı varlığı.

Amfetamin: Merkezi sinir sistemini aşırı uyaran bir ilaç.

Amnezi ( Bellek kaybı ) : Geçmiş yaşantıları kısmen veya tümden anımsayamama; kökeni organik veya duygusal olabilir.

Andrejoni: Erkek ve kadın özelliklerinin karışımına verilen ad.

Androjen: Testislerin ürettiği erkeklik hormonu.

Anestezi : Duyu yitimi.

Anhedoni ( Hazsızlık ) : Olağan ve zevk veren tüm etkinliklerden el çekme ve ilgi kaybı, sıklıkla depresyonla ilgilidir.

Anilingus : Anüsün bir başka kişinin ağzıyla, diliyle ya da yabancı bir cisimle uyarılması.

Anima : Jung psikolojisinde erkekteki bilinçdışı dişil yan

Animus : Jung psikolojisinde kadındaki bilinçdışı eril yan

Anksiyete ( Bunaltı ) : İçten veya dışarıdan gelebilecek bir tehlike beklentisinin neden olduğu kaygı ve endişe durumu.

Anlık : Algılanan materyalin saniyeler ile dakikalar içinde tekrarlanması veya anımsanması.

Anoreksi: Anorexia Nervosa, özellikle genç kadınlarda görülebilen, yemek yememek, çok az uyumak, buna rağmen çok aktif olmakla beliren psikolojik bir bozukluktur. Bu durum genellikle kişinin çok şişmanladığı kanısı ile mübalağalı bir şekilde rejim uygulaması ile başlar, önceleri kontrol edilebilen iştah bir süre sonra hakikaten yok olur ve zayıflama normal ölçüleri aşar.

Anozognozi ( Hastalığın Yadsınması ) : Kişinin kendisinde nörolojik bir kusur olduğunun farkına varamaması.

Anterograd Amnezi : Zamanda belli bir noktadan önceki olayları anımsayamama.

Antofobi : Çicek korkusu.

Antrofobi : İnsan korkusu.

Amok : Malaya 'da görülen akut bir saldırgan çılgınlık nöbetidir.

Apati ( Duygusal Donukluk ) : Küntleşmiş emosyonel (duygu yüklü) ton, kayıtsızlık veya dış dünyadan kopmayla birliktedir.

Apne : Uykuda soluk durması.

Apraksi : Belli bir amaca yönelik hareketleri yerine getirememe.

Aquafobi : Su korkusu.

Asteni : Organik kaynaklı duygusal oynaklık.

Astereognozi : Dokunarak nesneleri tanıma yetisinin yitirilmesi.

Astazi : Ayakta duramama, yürüyememe.

Astrafobi : Şimsek korkusu.

Aşırı Değerlendirilmiş Fikir : Mantıksız, dirençli yanlış inanış; sanrıya göre daha az sarsılmazdır.

Aşırı Yüksek Veya Alçak Sesli Konuşma : Normal ses ayarlanmasında kayıp; psikozdan depresyona ve sağırlığa dek uzanan patolojik durumları yansıtıyor olabilir.

Ataksi : Kas koordinasyonunda bozukluk; kas hareketinde düzensizlik.

Ayrıntıcılık : Konuşmanın gereksiz ayrıntılarla uzatılması ve bir türlü amaca yöneltilememesidir.

Azalmış İçgörü : Bir durumun nesnel gerçekliğini anlama yetisinin azalması.

Barbitüratlar : Sinir sistemini uyuşturucu etkileri olan maddelerdir.

Basınçlı Konuşma : Düşüncelerden gelen aşırı baskı sonucunda durdurulamayan çağrışımlardan oluşan yüksek sesli konuşma

Bastırma (Represyon) : Kabul edilemez fikir veya dürtülerin bilinçdışı unutulmasıyla karakterize savunma mekanizması.

Bedensel (Somatik) Sanrılar : Kişinin sürekli bedensel yakınmaları olduğu ancak bunlara temel oluşturan organik bir bozukluğun olmadığı bir durumdur. Depresyonlu hastalarda görülen somatik hezeyanlar, nihilistik veya hipokondriyak türdendir. Ancak şizofrenide görülen bedensel sanrılar biraz daha değişiktir. Kişi iç organlarının çalındığı veya başkalarının organları ile değiştirildiği gibi gerçek dışı inançlara sahiptir.

Bell Paralizi: Yüz siniri felcidir.

Bellek : Beyinde depolanan bilginin daha sonra bilince çağırılma işlevi.

Bilinç : Farkındalık durumu.

Bilinç Sislenmesi : Algı ve tutumlarda bozukluğun yanısıra, açık-seçik düşünememe.

Bilişsel ( Kognitif ) Bozulmayla İlişkili Bozukluklar : Agnozi-duyusal izlenimlerin anlamını kavrama ve yorumlama yetisinin yitirilmesi.

Birincil Süreç Düşünme : Dereistik, mantıksız, büyüsel düşünme için kullanılan genel terim; normalde düşlerde bulunur, normal dışında psikozda bulunur.

Bizar (Saçma, Garip) Sanrılar : Hiçbir şekilde kabul edilmesi veya inanılması mümkün olmayan sanrılardır. Kişinin bir ölü tarafından kontrol edilmesi gibi, veya yarılan bir dağdan çıkan görünmez bir eşeğin kişiyi sürekli izlemesi gibi.

Blok : Bir düşünce veya fikir henüz bitmemişken düşünce zincirinde ani kopma; kısa bir aradan sonra kişi ne söylemekte olduğunu veya ne söyleyecek olduğunu anımsamaz (Düşünce yoksunluğu olarak da bilinir).

Borderline : Sınırda yada zeka kişilik bozukluğu.

Brontofobi : Gökgürültüsü korkusu.

Bütünlüklü Algı (İdrak=Apperception) : Kişinin kendi duyguları ve düşünceleriyle değişikliğe uğramış algı.

Büyüklük Hezeyanı : Megalomanik hezeyan.

Büyüsel (Majik) Düşünme : Bir tür dereistik düşünce; çocukların preoperasyonel (işlem öncesi) (Jean Piaget) evresindekine benzer düşünme; burada düşünceler, sözcükler veya eylemler güç kazanırlar (Örneğin olaylara neden olabilir, ya da bunları engelleyebilirler).

C

Capgras Sendromu : Çevresindeki kişilerin aslında o kişiler olmadığı, onların yerini almış ve çoğunlukla kötü niyetli insanlar olduğuna ilişkin inançlardır.

Cerea Flexibilitas (Balmumu Esnekliği) : Kişiye kalıp gibi bir duruş verilebilmesi.

Cognitive : Bilişsel durumlar.

Comorbidity : Asıl hastalığa eklenen ikinci bir has

Ç

Çağrışım (Fikir İştirakı) : Bir düşüncenin, fikrin, anının kendiliğinden otomatik olarak başka düşünceleri bilinç alanına getirmesidir.

Çağrışımların Gevşemesi : Fikirlerin tümüyle ilişkisiz biçimde bir konudan diğerine atladığı düşünce akışı; ağır ise konuşma dikişsiz (enkoheran) olabilir.

Çelinebilirlik (Distraktibilite) : Dikkati yoğunlaştıramama; dikkatin önemsiz veya ilişkisiz dış uyaranlara çekilmesi.

Çevresellik : Amaca varmakta geciken dolaylı konuşma, eninde sonunda başlangıçtaki noktada arzulanan hedefe ulaşır; ayrıntılar ve parantez içi konuşmaların fazlalığıyla karakterizedir.

Çoğul Kişilik (Multiple Personality) : Bir kişinin farklı zamanlarda iki veya daha çok sayıda tümden farklı kişilikler ve karakterlere bürünmesi

D

Debilite: Zeka geriliği.

Deflorasyon: Kızlık zarının yırtılması.

Degeneration : Beyinde yozlaşma.

Deja Entendu (Daha önce işitmiştim) : İşitsel tanıma yanılsaması.

Deja Pense (Daha önce düşünmüştüm) : Yeni bir düşüncenin daha önce düşünülmüş veya ifade edilmiş bir düşünce olarak tanındığı yanılsama.

Déjà Vu : Yeni bir durumun yanlış olarak geçmiş bir anının tekrarı gibi algılandığı görsel tanıma yanılsaması.

Deliryum : Akut organik beyin yetmezliğidir. Aslında klinik bir tanıdır. Genel olarak bilişsel bozulmaya neden olan mental bir bozukluktur. Sıklıkla görsel hallüsinasyonlar eşlik eder.

E

Egomani : Kişinin kendisiyle patolojik olarak uğraşması.

Egzibisyonizm (Teşhircilik) : Kişinin bedenini, özellikle de cinsel organlarını göstermek için önüne geçemediği bir gereksinim duyması ile karakterize bir cinsel bozukluk.

Eidetic İmge : Önceden algılanan nesnelerin zihinde net bir şekilde canlandırılması. Neredeyse varsanı canlılığında görsel bellek.

Ejekülasyon : Erkekte boşalma.

Ekmnezi : Hatıraların bilinç alanına hücum etmesi durumu

Ekolali : Bir kişinin başkasının sözcük veya tümcelerini psikopatolojik olarak yinelemesidir. Tekrarlayıcı ve dirençlidir. Genellikle alay ediyormuş gibi görülür. Bazen çok kısa tekrarlar veya heceler olarak görülebilir.

Ekopraksi : Bir kişinin diğer kişinin hareketlerini patolojik olarak taklit etmesidir.

Ekstazi (Vecit=Esrime) : Yoğun kendinden geçme duygusu.

Ekstrovert : Dışa dönük.

EKT (Elektrokonvalsif Terapi): Aşırı duygusal çöküntü halindeki hastaların şakaklarına uygulanan orta şiddetteki elektrik şoku.

Ekuinofobi : At korkusu.

Elektif Mutizm : Seçici konuşmama.

Elektra: Kız çocuğun babasına karşı duymuş olduğu cinsel istek.

Elektroensefalografi ( EEG ) : MSS hastalıklarının tanı ve teşhisinde kullanılan ve elektrotlar aracılığıyla çekilen beynin elektrik faaliyetlerini gösteren kayıt.

Endojen Depresyon : İç kökenli depresyon.

Enkoherans (Dikişsizlik) : Çağrışımlarda sapma, parçalanma ve yarılma ile konuşma anlamsız bir hal alır.

Enkoherans : Düşünce akışının anlaşılamaz oluşudur. Sözcüklerin mantık zincirini veya gramatik bağlantıyı kaybetmesidir.

Enkontinans : Kişinin idrarını veya dışkısını tutamama durumu

Enkoprezis : Kişinin yineleyici olarak yatağına ve giysilerine dışkısını kaçırması.

Entoksikasyon : Yakınlarda alınmış bir maddeyle ilişkili kavgacılık,yargılama kusurları gibi uyumu bozucu davranışların ortaya çıkması durumu.

Enürezis (Yatak ıslatma ) : Kişinin yineleyici olarak yatağına ve giysilerine idrar kaçırması.

Envlüsyon Melankolisi : Yaş dönümü çökkünlüğü.

Epilepsi : Sara adıyla bilinen merkezi sinir sistemi ( MSS ) hastalığı.

Ereksiyon : Erkekte penisin sertleşmesi.

Eritrofobi : Kırmızı korkusu ( Yüz kızarması ile ilişkili )

Erotomani : Kişide birinin kendisine deli gibi aşık olduğu yolunda sanrısal düşüncedir. Kadınlarda erkeklere göre daha sıktır. Clerambault Sendromu olarak da bilinir.

Erotomanik Sanrılar : Tanınmış kişilerin kendisi ile ilgilendiği ve aşık olduğu şeklindeki sanrılardır.

Estrojen: Her iki cinsin adrenalin bezleri tarafından üretilen bir cinsel hormon.

Etkileme Sanrıları : Kişi kendisinde bulunan güçlerle çevresindekilerin davranışlarını ve düşüncelerini etkileyebileceğine inanır.

Etkilenme Sanrıları : Kişi tüm davranışlarının çevreden gelen hipnotizma, telepati, radyo, TV, veya röntgen ışınları ile yönlendirildiğine inanır. Tersi de olabilir.

Eyleme Vurma (Acting out) : Bilinç dışı bir arzu veya dürtünün eylem şeklinde doğrudan ifadesi; bilinç dışı fantazi dürtüsel davranışla yaşama geçirilir.

F

Fantom Ekstremidite : Sahte dokunma ve yüzey duyumu.

Farmakodinamik : Alınan ilacın bedene yaptığı etki.

Farmakokinetik : Bedenin alınan ilaca yaptığı etki.

Feedback : Gerialım.

Fixation : Anal dönemde saplanma.

Fikir Firarı : Birbirine anlam benzerliği veya ses uyumu gibi yüzeysel veya bağlanmış düşüncelerin birbiri ardından gelmesi.

Füksasyon : Saplanma

Fobi : Özgül tipte bir uyaran veya durumla karşılaşınca duyulan dirençli, mantıksız, abartılı ve daima patolojik korku ve uyarandan kaçınma davranışı.

Folie a deux ( Folie a trois ) : İki veya üç kişi tarafından aynı ruhsal hastalığın paylaşılması.

Folie Hysterique : Histerik çılgınlık

Formel Düşünce Bozukluğu : Düşüncenin içeriğinden ziyade oluşumunda meydana gelen bozukluk.

Formikasyon : Cildin üzerinde veya altında karıncalanma duyusu.

Frotörizm (Fortçuluk) : Erkeklerin otobüs gibi kalabalık yerlerde karşı cinse sürtünerek haz almayı kapsayan cinsel bozukluk.

Füg (Disosiyatif Kaçış ) : Eski kimliğe yönelik amneziyle beraber, yeni bir kimlik edinilmesi sendromu.

G

GABA : Gama amino bütirik asit.Beynin ana inhibitör medyatörüdür.

Ganser Sendromu : Daha çoku uzun süre hapishanelerde kalanlarda görülen ileri derecede bilişsel yıkım izlenimi veren sahte bunama durumu.

Gerçeği Değerlendirme Yetisi : Kişinin kendi dışındaki dünyayı nesnel olarak değerlendirmesi ve yargılaması.

Gerontofili : Yaşlı kişilerle cinsel ilişki kurma tutkusu.

Global Afazi : İleri derecede tutuk bir afaziyle, ağır akıcı afazinin birlikteliği.

Glossolali : Anlaşılamaz sözcük veya seslerle gizlerin açıklanması yoluyla mesaj verme.

Görsel Agnozi : Nesneleri veya kişileri tanıma yetisinin yitirilmesi.

Grandiyötize : Kişinin kendi önemini ,gücünü,bilgisini ve kimliğini abartması ve büyüklük fikirleri yaşaması.

Grimas : Anlamsız, yüz buruşturmaya benzer yüz hareketleri.

Grief : Yas tutma

H

Halüsinasyon : Herhangi bir dış uyaran olmaksızın ortaya çıkan sahte duyusal algı.

Herpetofobi : Kertenkele korkusu

Hezeyan : Sanrı

Hiperestezi : Ağrıların duyuların artması

Hiperfaji : İştahta ve yiyecek alımında artma,aşırı yeme.

Hiperkinezi (Hiperaktivite) : Huzursuz, saldırgan, yıkıcı etkinlik; çoğunlukla altta yatan bir beyin patolojisiyle ilişkilidir.

Hipermnezi : Anıların saklanması (Retention=Tespit) ve anımsanmasında (Recall=İzhar) abartılı artış.

Hipersomni : Aşırı uyuma

Hipnogojik Fenomen : Tam uykuya dalma sırasında olan sahte duyusal algı. Bir uyku narkolepsisidir.

Hipnoz : Telkine aşırı yatkınlıkla karakterize, yapay olarak olarak yaratılmış bilinç değişikliği.

Hipoestezi : Duyu azalması

Hipofaji : İştahta ve yiyecek alımında azalma, az yeme.

Hipokinezi (Hipoaktivite) : Psikomotor ve bilişsel etkinliklerde yavaşlama.

Hipokondriyal Sanrılar : Hastalık Sanrıları. Kişinin sürekli kendi sağlığı ile meşgul olduğu sanrılardır. Kaygı, endişe ve korkunun eşlik ettiği, kişinin kendisinde bilinen veya bilinmeyen ciddi bir rahatsızlık olduğuna inanmasıdır.

Hipokondriyazis : Kişinin sağlığıyla ilgili abartılı kaygılarının olması. Normal olan bazı vücut değişimleri bile fiziksel bir hastalığın bulgusu olarak yorumlanmaktadır.

Histeri : Disosiyatif bunaltı bozukluğu

Histerik Anestezi : Duygusal çatışmaların neden olduğu duyu kaybı.

Homeostasis: Dengeleme.

Hospitalizm : Uzun süre annesiz kalan çocuklarda görülen bir yuva hastalığı.

i

İd: Freud'un kişilik kuramında bireyin tüm içgüdülerinin depolandığı, bireye enerji veren kaynak.Altbenlik.

İdentifikasyon : Ölmüş kişinin hala var olduğu ilişkin duyumlar.

İllüzyon : Göz yanılsaması,dışarıdan gelen görsel uyarıların olduklarından faklı algılanması.

İmplosion : Fobi tedavisisnde bir uyaran yükleme biçimi.

İmpotence : Cinsel güçsüzlük

İnfantisit : Postpartum psikozunda görülen kendi bebeğini öldürme obsesyonu.

İnsomni : Uyku azalması veya yokluğu.

İnstinct : İçgüdü

İntrojekt : İçe atma

İntrovert : İçe dönük

İPT : Kişilerarası ( İnterpersonal ) psikoterapi.

İritabl Duygudurum : Kolayca sinirlenen ve kışkırtılınca öfke gösteren.

İzolasyon : Duygunun yalıtılması.

J

Jalousie Morbide : Anormal derecede kıskançlık

Jamais Vu : Kişinin daha önce yaşadığı gerçek bir durumu tanımadığına dair yanıltıcı bir his.

Jargon Afazi : Saçma sözcüklerin çeşitli tonlama ve yükselip alçalmalarla söylenmesi.

Jigantizm: Ergenlik çağından önce oluşan hipofiz bezi tümörlerinde büyüme olayının kontrolden çıkması sonucu oluşan dev görünüm.

Juvenil: Gençliğe dönemin ait.

K

Kannabinohid : Esrar

Kastrasyon : Genellikle transseksüellerde görülen penis veya testisleri kesme davranışı.

Katalepsi : Kıpırdamadan sürekli korunan duruşa verilen ad.

Katapleksi : Kas tonusunda çeşitli emosyonel durumların tetiklediği geçici kayıp ve zayıflık.

Katarsis : Rahatsızlığa neden olan duygu yüklerinin uygun bir boşaltım alanına aktarılarak kişinin arınması

Kekemelik ( Pepelik ) : Bir ses veya hecenin sık tekrarlanması veya uzatılması; konuşma akıcılığında belirgin bozulma.

Kelime Salatası : Bir arada bulunan bir çok sözcük bir anlam ifade etmez. Kişi sürekli olarak konuşmakta ancak konuşmalardan bir anlam çıkarılamamaktadır.

Keşif Sanrıları : Kişi kimsenin bulamadığı şeyler keşfetmektedir veya bunun uğraşı içindedir.

Kinofobi : Köpek korkusu

Klang Çağrışım (Anlamsız Çağrışım) : Anlam bakımından bağlantısı olmayan ancak ses uyumu olan sözcüklerin birbirini izlemesi.

Kleptomani : Ekonomik değerini gözetmeksizin çalma kompulsiyonu.

Klostrofobi : Kapalı yerde bulunma korkusu.

Kompulsiyon (Zorlantı) : Karşı konduğunda kaygı uyandıran bir isteğe uyarak harekete geçmek için duyulan patolojik gereksinimdir. Genellikle obsesyonu takiben oluşur. Örneğin kirlilik obsesyonuyla el yıkama kompulsiyonu gibi.

Kondansasyon : Çeşitli konuların bir nedene bağlı olmaksızın kavramlaştırılması.Düşlerin genellikle yer,kılık ve biçim değiştirmesi.

Konfüzyon (Şaşkınlık) : Açık ve tutarlı düşünme yetisindeki bir bozukluktur.

Koprofili : Kadın ve erkeklerde dışkı yeme veya dışkıyla oynama şeklinde cinsel haz alma isteği.

Koprofobi : Dışkılama korkusu

Koprolali : Açık saçık sözcüklerin kompulsif olarak söylenmesi.

Koro : Kişinin penisinin büzüştüğü ve içeri kaçacağı böyle bir şey olursa öleceği korkusuyla karakterize akut bir anksiyete tepkisidir.

Korsakoff Sendromu: Uzun süre alkolik olmaktan doğan organik bir hastalık.

Kötülük Görme Sanrıları ( Perseküsyon ) : Kişi çevresindeki veya hayali insanların kendisine kötülük yapacağına ilişkin gerçek dışı düşüncelerdir.

Kronik : Süreğen

Küçüklük Sanrıları (Mikromanik Hezeyanlar) : Kişi kendini her bakımdan güçsüz ve işe yaramaz hissetmektedir.

L

Labilite : Kısa zamanda duygusal tepkilerde oynama

Landau-Kleffner Sendromu : Epilepsi ile birlikte edinsel afazi

Latah : Malaya ' da kadınlarda görülen bir psikotik bozukluk.

Latency : Gizlilik

Letarji : Kişinin uykuya eğilimli ve hareketsiz görülmesi, uyuşukluk.

Letolojika : Nesne veya kişi adlarını anımsama yeteneğinin geçici kaybı.

Libido : İnsanda var olan yaşam içgüdüsü.

Libido Azalması : Cinsel ilgi, dürtü ve performansta azalma (libido artışı çoğunlukla manik durumlarla ilişkilidir).

Lillipütyen Varsanısı :Nesnelerin küçülmüş boyutlarda görüldüğü sahte algı.

Logore ( Söz ishali ) : Kişinin çok fazla, tutarlı, mantıklı ve bolca konuşması.

LSD (Liserjic Asit Dietilamid) : Çavdar mahvuzunda bulunan alkaloidlerden sentez yoluyla elde edilen bir tür halüsinojen.

M

Makropsi : Nesnelerin olduklarından daha büyük göründükleri durum.

Mani : Hastanın işlevselliğinde belirgin bozulmaya neden olan, yargılamasını bozan, anormal ve inatçı bir biçimde yükselmiş bir duygudurum bozukluğudur.

Manyerizm : Kişide yer etmiş, alışkanlık olmuş istemsiz yüz hareketleri.

MAO : Monoamin Oksidas İnhibitörleri.

Masturbasyon (Özdoyurum) : Kişinin başka birinin katılımı olmaksızın kendini cinsel olarak uyarması.

Mazoşizm : Kişinin acı duyma isteğini öne çıkaran bir tür cinsel bozukluktur.

Megalomani : Kendini büyük ve önemli görme

Mental Retardasyon : Zekada toplumsal ve mesleki işlevselliği sekteye uğratacak düzeyde gerilik.

Metabolik Sanrılar : Hasta vücudunun değişerek başka bir nesneye dönüştüğünü iddia eder.

Mikropsi : Nesnelerin olduklarından daha küçük göründükleri durum.

Mikrosefali : Kafatasının küçük olmasıyla ortaya çıkan bir anormalilik

Mistik Sanrılar : Kişinin dinsel açıdan yüksek yerlerde olduğuna ilişkin sanrılardır. Kişi tanrı, peygamber veya benzer bir özellikte bir kişi olduğuna inanır.

Mitomani : Yalan uydurma eğilimi

Mizofobi : Pislik korkusu

Monomani : Tek bir konuyla aşırı uğraşma.

Muhakeme-Yargılama : Düşünce süreci içinde karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik zihin işlevine denir.

Munchausen Sendromu : Kişinin istemli olarak tıbbi veya ruhsal bozuklukların bulgularını üretmesi ve öykü ve belirtilerini yanıltıcı biçimde sunması, temaruz.

Mutizm : Kişide yapısal anormallik olmamasına rağmen ses kaybı.

N

Necrofili : Ölü ile cinsel ilişki kurma tutkusu

Negativizm : Tüm hareket ettirlme girişimlerine veya tüm komutlara karşı amaçsız direnmedir.

Nemfomani : Kadında aşırı ve kompulsif cinsel ilişki kurma gereksinimidir.

Neolojizm (Dil Uydurma) : Düşünce ve çağrışım bozukluklarının sözcükleri etkilemesi ile yeni dil simgeleri uydurmadır.

Nevroz : Gerçeği değerlendirmenin sağlam olduğu, davranışın önemli toplumsal kurallara uygun olabildiği, tedavi edilmezse görece uzun süreli veya tekrarlayıcı olabilen bir ruhsal bozukluk.

Nightmare : Gece bunaltılı düş görme

Nihilistik Sanrılar : Kendisinin, diğer insanların veya dünyanın var olmadığı veya sonunun geldiği yolundaki yanlış düşünce.

Nikotofobi : Gece ve karanlık korkusu

Noesis : Kişiye vahiy inmiştir ve tüm insanları aydınlatacaktır.

Noktüri : Gece boyunca sık idrara çıkmadır.

Nominal Afazi : Bir nesne için doğru ismi bulma güçlüğü.

Nozofobi : Hastalık yılgısı

Nörotransmiter: Sinirsel aktarıcı.

O

Obesite : Aşırı şişmanlık.

Obsesyon (Saplantı) : Mantıklı çabalarla bilinçten uzaklaştırılamayan karşı konamayan bir düşünce veya duygunun patolojik olarak direnmesi.

Obtundasyon (Kapanma) : Hastanın uyanıkken ilgisiz görünmesi.

Oedipus Kompleksi: Erkek çocuğun annesine karşı duyduğu cinsel istek.

Ofidofobi : Yılan korkusu

Oligofreni : Zeka geriliği

Onikofaji : Tırnaklarını kemirme kompulsiyonu

Opioid (Özgül Madde) : Opium türevleri ve sentetik maddelerinden oluşan morfin, eroin, kokain türü maddelerinin tümüne verilen isim.

Orgazm : Kadının mastürbasyon veya cinsel birleşme yoluyla boşalması.

Otistik Düşünce : İçsel, kişisel dünyayla aşırı uğraşma.

Otoerotikasfiksi : Kişinin erotik duyumlarını keskinleştirmek ve hafif hipoksi yoluyla orgazmın şiddetini artırmak için bir yandan kendini boynundan asarken diğer yandan masturbasyon yapmasıdır.

Otomatizm : Genellikle bilinç dışı simgesel bir etkinliği temsil eden bir ya da daha çok sayıda eylemin otomatik olarak gerçekleştirilmesi.

Otomutilasyon : Organ kesme şeklinde görülen bir öz kıyım veya kendini cezalandırma şeklidir. Psikozlarda görülebileceği gibi obsesif kompulsif nevrozlarda veya impuls kontrol bozukluklarında da görülebilir.

Ö

Öfori : Yoğun çoşkuyla birlikte yaşanan büyüklük duyguları.

Ötimik Durum : Normal duygudurum yelpazesi.

Özkıyım (İntihar) Düşünceleri : Özkıyıma ilişkin fikirlerin varlığıdır. Genellikle kendini güçsüz ve suçlu hissetme düşünceleri ile birlikte ölümü tanıma isteği eşlik eder.

P

Panfobi : Herşeyden korkma.

Parafazi : İsim veya sözcük bulmakta zorlanıldığında nesne ve olayları dolaylı anlatma.

Paramnezi : Geri çağırmadaki çarpıtmalarla anıların yanlış anımsanması.

Paranoid Sanrı: Kötülük görme (perseküsyon) ve alınma (referans) sanrılarını kapsar. Kendisine düşmanlık ve zarar verileceği sanrılarıdır.

Paranoya : Bu terim ilk kez 1863'de Kahlbaum tarafından kullanılmıştır. Eski Yunancada değişik, yandan anlamına gelen "para-" ile düşünme anlamındaki "noia" kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Gerçeğe dayanmayan ileri kuşkuculuğu tanımlar. Ancak, herhangi bir kuşkuculuğu tanımlamak için kullanımı daha sıktır.

Parapraksi : Günlük yaşam içerisinde dil ve hareket sürçmeleri.

Parasomnia : Uykuda anormal ( korku , Uyurgezerlik gibi ) bir durumun ortaya çıkması.

Parkinson Hastalığı : Tremor, düzlenmiş duygudurum ve salya akması gibi klinik özelliklerin eşlik ettiği nedeni genelde nörolojik olan bir tür ekstrapiramidal sendromdur.

Pavor Nocturnus : Uykuda ilk bir kaç saattinde NREM döneminde düş olmaksızın yaşanan korku nöbeti.

Pedofili : Çocuklarla cinsel ilişki tutkusu.

Penisenvy : Kız çocuklarında görülen penise imrenme tutumu.

Perde Anı : Acı veren bir anıyı perdeleyen bilinçli olarak katlanılabilir başka bir anı.

Perseküsyon : Kötülük görme sanrısı.

Perseverasyon : Kendiliğinden başlayan kalıplaşmış bir sözcük ya da cümlenin hiç durmadan yinelenmesidir.

Pirofobi : Ateş korkusu

Piromani : Dürtü denetimindeki başarısızlık sonucu yangın çıkarma isteği.

Polifaji : Patolojik aşırı yeme.

Post Travmatik Stres Bozukluğu (PTSB) : Olağandışı travmaya yanıt olarak gelişen bir tür kompülsif stres bozukluğu.

Postpartum Psikozu : Doğum sonrası ortaya çıkabilen bir psikozdur.

Prevalans : Sık görülen ruhsal bozukluklara ilişkin yaygınlık.

Priapizm : Trazodon gibi bazı psikotrop ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkabilen şiddetli ağrının eşlik ettiği inatçı penis sertleşmesidir.

Prognoz : Hastalığın gidişatı ve sonlanışı.

Prozopagnozi : Yüzleri tanıma yetisinin kaybedilmesi.

Pseudologia Phantastica : Kişinin kendi fantazilerinin gerçek olduğuna inandığı bir tür yalan söyleme.

Psikasteni : Karar verme zorluğu,kuruntu,fobiler ve verimsiz uğraşlarla kendini gösteren bir tür nevroz.

Psikofarmakoloji : Psikolojik kaynaklı bozuklukların psikoterapötik ilaçlarla sağaltımı.

Psikojen Koma : Bilinçlilikte MSS depresyonu olduğunu gösteren ağır bir bozulma durumudur.

Psikoz : Gerçeği fantaziden ayırt edememe,gerçeği değerlendirme yetisinde bozulma,yeni gerçeklik yaratılması.

Puerperal Psikozu : Doğum sonrası ilk haftada ortaya çıkabilen bipolar bozukluk.

Püberte : Görünür ergenlik belirtileri

R

Reaksiyon Formasyon : Karşıt tepki oluşturmak.

Referans : Alınma.

Referans Düşünceleri : Alınma fikirleridir. Kişi çevresinde geçen olayların, konuşmaların hep kendisi ile ilgili olduğuna inanır. Ayrıca bunların kendisine yönelik yapıladığını düşünür. Daha ilerlerse sanrı halini alabilir.

Referans Sanrıları : Hak iddiası sanrılarıdır. Kişi bir haksızlığa uğradığını düşünerek bir ömür boyu hakkını arar.

Refleksiyon (Düşünce) : Nesneler yerine onların sembollerini kullanarak yapılan bilişsel, zihinsel işlev olup, engel aşma, sorun çözme sürecidir.

Rehabilitasyon : Ruhsal sağaltım ve uyumlandırma.

Relaxation : Gevşeme , rahatlama

Rehresyon : Ağır gerileme

Retrograd Amnezi : Zamanda belli bir noktadan önceki olayları anımsayamama.

Rorschach Testi : mürekkep lekelerini algılamayı ve algı nedenlerini , kişilik dinamiğini incelemeye yarayan bir projektif testtir.

Ruminasyon : Zihinsel geviş getirme.

S

Sadizm : Bir kişinin diğer birinin canını yakarak cinsel haz alması.

Sanrı (Hezeyan, Delüzyon) : Dış gerçekliğine ilişkin yanlış çıkarsamalara dayalı hatalı inanış. Hastanın zekası ve kültürel geçmişiyle tutarlı değildir. Uslamlama (mantık yürütme) yoluyla düzeltilemez.

Satriyazis : Erkekte aşırı ve kompulsif cinsel ilişki kurma gereksinimi.

Sedatifler: Sakinleştirici ilaç grubu.

Sembiyoz : İki organizmanın biyopsikososyal bir bütünlük içinde bulunması ve ortak yaşaması.

Semptom : Belirti.

Sensoryum : Özel duyuların bilişsel işleyiş durumu.

Sentaktik Afazi : Sözcükleri uygun dizilimde düzenleyememe.

Separasyon Anksiyetesi : Çocuklarda ana, babadan veya bağlandıkları birinden ayrıldıklarından önce veya sonra ortaya çıkabilen bir tür fobik anksiyete.

Simültannozi : Görsel bir sahnenin birden fazla unsurunu tek bakışta kavrayamama ya da parçaları bütün olarak birleştirememe.

Sinestezi : Başka bir duyunun neden olduğu duyu veya varsanı.

Skopofili (Gözetlemecilik) : Cinsel organları veya eylemleri gözetlemek için duyulan kompulsif istekle karakterize cinsel bir bozukluktur.

Somatik Sanrı : Kişinin bedensel işlevlerine yanlış inanışı.

Somatizasyon : Hastanın fiziksel belirtileri ve duyumları gerçekdışı veya yanlış yorumlamasıyla karakterize bir psikiyatrik bozukluk.

Somatopaknozi : Kişinin kendi beden parçalarını tanıyamaması.

Somnambulizm : Uykuda oturma ve yürüme benzeri davranışlar.

Somnolans : Gündüz aşırı uyuklama hali.

Sosyal Fobi : Kalabalık ve sosyal ortamlardan duyulan fobik korku. Kişi genellikle küçük düşme korkusu duyar.

Status Epileptikus : Öldürücü olabilen ve bilincin hiç açılmadan sürdüğü bir tür duyusal veya motor epileptik nöbet tipi.

Stereotipi : Fizik eylem veya konuşmada tekrarlayıcı sabit kalıp.

Stupor : Çevrenin farkında olmama ve tepki vermeme.

Sublimasyon : Yüceleştirme.

Subresyon : Bilinçli bastırma.

Suçluluk Sanrıları : Kişi her tür fenalık ve kötülükten kendisini sorumlu tutar.

Suisid : İntihar