Stoacılık

Stoacılık, kurucusu Kıbrıs'lı Zenon olan felsefe okulu. Hellenistik felsefenin en önemli felefelerindendir. Zenon okulunu Atina'da Stoa Poikile denilen yerde kurmuştur. Kelime anlamı olarak Stoa Poikile resimlerle süslenmiş direklerden meydana gelen bir galeri görünümündedir. Okulun bu adla anılmasının sebebi budur. Stoacılar doğaya uygun yaşamayı felsefi olarak benisemişler ve dünya vatandaşlığını savunmuşlardır. Mutluluk dış koşullara bağlı olmamalıdır önermesini dile getirmişlerdir.

İlk Stoacılık
Kıbrıs'lı Zenon'un kiniklerin etkisinde kaldığı ve ilk yapıtlarında özellikle bu etkinin belirgin olduğu görülür. Stoacılık da bu yönde bir gelişim gösterecektir. Ancak daha sonra bu düşüncelerinde farklılaşma olur, özellikle kiniklerin ahlak öğretilerinde değişiklikler meydana getirir. Ona göre gerçek ahlak her tür uygarlık değerinin reddedilmesiyle değil de yüksek ve tam bir doğallığa ulaşarak gerçekleştirilebilir.
Hellenizm denilince akla gelen ilk felsefe Stoacılıktır. Kinizmden etkilenmiştir ama birebir örtüşmeleri sözkonusu değildir. Her iki eğilim ortak noktası insanın bağımsızlığı ya da özgürlüğünün kesin bir ilke olarak benimsenmiş olmasıdır. Hem kuramsal olarak temellendirilmesi hem de insan ile uyumlu kılınması doğaya uygun yaşamak fikriyle biçimlendirilmiştir. Bu yönde Stoacılar panteist bir dünya görüşü oluşturmuşlardır.

Orta Stoa
Zenon'dan bir yüzyıl sonra, bir tür uzlaşma felsefesi olarak şekillenen, ilk Stoacılığın katı ahlaki tutumunu yumuşatan ve Platon ve Aristotales ile öğretisini geliştiren bir eğilim göstermiştir. Panaitios ile Paseidonios bu akımın öncü isimleridir. Panaitios Stoacılığa rasyonalist yönde değişikliklerle etki etmiştir, öğrencisi Paseidonios ise empirist bir yönde